Sarcoïdose

Wat is sarcoïdose?

Sarcoïdose is een vrij zeldzame ziekte, waarbij ontstekingen ontstaan in weefsels en organen. Er zijn veel verschillende vormen van sarcoïdose. De ontsteking ontstaat door de aanmaak van afweercellen. Meer specifiek zijn dit witte bloedcellen. Door de aanmaak hopen de witte bloedcellen zich op in bepaalde plaatsen van het lichaam. De ophoping wordt ook wel een granuloom genoemd. In de meeste gevallen verdwijnen granulomen vanzelf, maar dat hoeft niet. Als de granulomen niet weggaan kan dit schadelijk zijn voor het functioneren van weefsels en organen. Daarnaast kan er ook littekenweefsel achterblijven door de granulomen. De aandoening komt in de meeste gevallen voor in de longen, maar ook in de lymfeklieren, lever, ogen of huid.[1]

Wat zijn de symptomen van sarcoïdose?

Sarcoïdose kan voorkomen in acute vorm en in sluipende vorm. Bij de acute vorm zijn de klachten in het begin al hevig, terwijl in de sluipende vorm de klachten juist geleidelijk opkomen. De symptomen kunnen er het ene moment zijn, maar ook weer verdwijnen. Sarcoïdose kan zich door middel van de volgende symptomen uiten: [2]

• Geheugenverlies
• Duizeligheid
• Lusteloosheid
• Vermoeidheid
• Koorts
• Concentratieproblemen
• Pijnlijke gewrichten
• Slaapproblemen
• Bepaalde huidafwijkingen zoals vlekken en zwellingen

Als de aandoening zich in de longen bevindt is er vaak sprake van: [3]

• Pijn op de borst
• Kortademigheid
• Benauwdheid
• Prikkelhoest
• Soms gaat dit gepaard met gewichtsverlies

Hoe verloopt het ziektebeeld van sarcoïdose?

Het verloop van sarcoïdose kan voor de een heftiger zijn dan voor de ander. Het is afhankelijk van de symptomen en de intensiteit hiervan. In veel gevallen gaat de acute vorm van sarcoïdose binnen één tot twee jaar vanzelf over. De acute vorm kan ook overgaan in een chronische vorm waarin periodes van klachten afwisselen met periodes waarin minder klachten worden ervaren. Er is dan vaak al schade aangericht aan organen of weefsels, waardoor de klachten steeds terugkomen.[4]

Hoe wordt de diagnose sarcoïdose gesteld?

Door de diversiteit van klachten is het stellen van een diagnose niet eenvoudig. De symptomen kunnen namelijk ook overeenkomen met die van andere ziektes. Daarnaast komt sarcoïdose ook niet vaak voor. Het kan soms jaren duren voordat de diagnose eenmaal is gesteld. Daar kunnen ook misdiagnoses aan vooraf gaan. Als een arts de mogelijkheid van sarcoïdose overweegt dan worden er verschillende onderzoeken uitgevoerd. Welk type onderzoek is afhankelijk van het klachtenbeeld. Als er granulomen worden aangetroffen in een onderzoek kunnen veel andere aandoeningen al worden uitgesloten. Dan kan er gerichter worden onderzocht.[5]

Bij wie komt sarcoïdose voor?

Sarcoïdose kan op alle leeftijden voorkomen, zowel bij mannen als vrouwen van alle etnische groepen. De aandoening wordt vaak tussen de leeftijd 20 en 40 vastgesteld bij iemand. In sommige etnische groepen komt sarcoïdose meer voor. Bij negroïde jonge vrouwen, maar ook bij Scandinavische, Duitse, Ierse en Puerto Ricaanse bevolkingsgroepen komt sarcoïdose vaker voor. Daarnaast is het verloop van de ziekte bij deze bevolkingsgroepen vaak ernstiger.[6]

Hoe vaak komt sarcoïdose voor?

De prevalentie van sarcoïdose in Nederland wordt geschat op ongeveer 5.000 tot 8.000 mensen op basis van cijfers uit 2012/2013. Ongeveer 20 mensen per 100.000 inwoners ontwikkelen sarcoïdose in Nederland.[7]

Wat zijn de oorzaken van sarcoïdose?

Er blijken verschillende oorzaken met elkaar samen te hangen die kunnen leiden tot de aandoening, namelijk genen, bacteriën, virussen en allergie- of auto-immuunreacties. In bepaalde etnische groepen komt sarcoïdose vaker voor wat suggereert dat erfelijke factoren en omgevingsinvloeden beiden een rol kunnen spelen. Hier zijn nog geen bewijzen voor. Er wordt veel onderzoek gedaan naar de oorzaken, ook in Nederland.[8]

Hoe wordt sarcoïdose medisch behandeld?

Veel mensen hebben geen medicatie nodig, omdat de aandoening in de meeste gevallen vanzelf verdwijnt. Tijdens het ziekteverloop kan de persoon wel worden gecontroleerd door een arts op de ontwikkeling van granulomen. Indien de klachten ernstig zijn wordt er vaak wel medicatie voorgeschreven. Dit geneest de sarcoïdose niet, maar onderdrukt de ontstekingen. De medicatie die dan wordt voorgeschreven zijn vaak corticosteroïden, zoals prednison – deze hebben een soortgelijk effect als het lichaamseigen hormoon cortisol.[9] Ook kunnen er NSAIDs voorgeschreven worden om ontstekingen te remmen. Verder kunnen er oogdruppels worden ingezet bij oogklachten en zalven bij huidklachten.[10]

Naast medicatie zijn er ook andere behandelmogelijkheden, zoals aanpassingen aan voeding en leefstijl, maar ook fysiotherapie, ademhalingstherapie of alternatieve behandelmethodes kunnen mogelijk helpen bij het verminderen van klachten.[11]

Voeding & leefstijl hebben invloed op ontstekingen

Voeding en leefstijl hebben invloed op de ontstekingsgraad in het lichaam. Zo is bijvoorbeeld algemeen bekend dat beweging een ontstekingsremmend effect heeft. Daarnaast kunnen ook verschillende meditatietechnieken en voedingsmiddelen – waaronder omega 3-rijke voedingsmiddelen – ontstekingsremmend werken. Daarentegen kan het eten van sterk bewerkt voedsel juist ontstekingen veroorzaken en/of in standhouden. Maar ook bepaalde ‘gezonde’ voedingsmiddelen kunnen bij sommige mensen ontstekingen en auto-immuunreacties veroorzaken en/of in standhouden. Dit heeft onder andere te maken met bepaalde voedingseiwitten, zoals lectinen. Welke voeding precies ontstekingen en auto-immuunreacties kan stimuleren verschilt per individu. Niemand is namelijk hetzelfde.

Maar hoe kom je er dan achter welke voeding ontsteking veroorzaakt?

Een eliminatie-provocatie dieet – zoals het AIP dieet – is de enige betrouwbare manier om te achterhalen welke voeding een negatieve impact op jou heeft. Met voedselintolerantietesten kun je namelijk niet alles meten.

Auto-immuun protocol (AIP) bij sarcoïdose

Het auto-immuun protocol (AIP) is een voedings- en leefstijlprotocol dat speciaal ontwikkeld is voor mensen met auto-immuunaandoeningen, chronische ontstekingen én spijsverteringsproblemen. Het heeft als doel om klachten te verlichten en de levenskwaliteit te optimaliseren. Wereldwijd hebben veel mensen hun klachten weten te verminderen met behulp van het AIP.

Meer weten over het auto-immuun protocol? Klik hier en download hieronder de complete voedingslijsten van het AIP dieet.

Begeleiding bij het AIP?

Wil je serieus met het AIP aan de slag? Dan kunnen wij je helpen met ons Auto-Immuun Programma. Door de professionele begeleiding weet je dan zeker dat je het goed doet – veel mensen doen het namelijk niet goed.

Klik hier om alle bronnen te zien

[1] https://www.longfonds.nl/longziekten/sarcoidose
[2] https://sarcoidose.nl/over-sarcoidose/klachten/#1555589196504-c3478c04-ae06
[3] https://www.longfonds.nl/longziekten/sarcoidose/symptomen
[4] https://reumanederland.nl/reuma/vormen-van-reuma/sarcoidose/
[5] https://sarcoidose.nl/over-sarcoidose/diagnose/
[6] https://sarcoidose.nl/over-sarcoidose/wat-is-sarcoidose/#1554208358501-a2a17d48-1c29
[7] https://sarcoidose.nl/over-sarcoidose/wat-is-sarcoidose/#1554208358501-a2a17d48-1c29
[8] https://sarcoidose.nl/over-sarcoidose/oorzaak/
[9] https://sarcoidose.nl/over-sarcoidose/behandeling/
[10] https://reumanederland.nl/reuma/vormen-van-reuma/sarcoidose/?gclid=CjwKCAjwx6WDBhBQEiwA_dP8rRGyg756jz_P1puAu_RigFj_GmYRcK5yh_v-krjkR4U2W-jE1ICprBoCZyYQAvD_BwE
[11] https://sarcoidose.nl/over-sarcoidose/niet-medicamenteuze-behandeling/