Inhoud van deze blog
Klachten verminderen en het energieniveau neemt toe nadat mensen het leven van de oermens nabootsen. Dit merk ik wekelijks bij de patiënten in mijn praktijk. Maar waarom worden mensen gezonder en gelukkiger door het toepassen van oerprincipes? En hoe boots je de oerleefstijl precies na?
Ik leg het je graag uit en geef je de 10 beste leefstijltips voor een gezonder en gelukkiger leven met minder klachten.
De evolutie als leermeester
De evolutie van de mens kunnen we als leermeester beschouwen. Kennis van de evolutie is noodzakelijk als je een goede gezondheid wilt behouden en als je klachten wilt verminderen. Geneeskunde is namelijk gebaseerd op biologie en dat is vervolgens weer gebaseerd op de evolutie.
Evolutie –> biologie –> geneeskunde
Evolutieleer is dus de basis van geneeskunde.
Een perfecte match
De oermens was gezond, slank en fit. Hiervoor hoefde de oermens geen moeite te doen, het ging vanzelf. Dit is ook bij moderne jager-verzamelaars het geval. Dat komt omdat zij optimaal zijn aangepast aan hun leefomgeving (voeding, hoeveelheid beweging, temperatuur etc.). Je zou kunnen zeggen dat er een perfecte match is tussen hun genetisch materiaal en hun leefomgeving. Dit is het resultaat van honderdduizenden tot miljoenen jaren evolutie. Hoe beter de mens is aangepast op zijn of haar leefomgeving, hoe gezonder de mens is. Helaas is het tegengestelde ook waar.
Evolutionaire mismatch
In tegenstelling tot de oermens en de moderne jager-verzamelaar is de gemiddelde westerling niet gezond, slank en fit. Dat komt omdat westerlingen nog niet optimaal zijn aangepast aan hun leefomgeving. Maar hoe komt dat?
Het aanpassingsproces verloopt zeer traag. Naar schatting veranderen onze genen slechts een half procent per miljoen jaar.[1] De westerling lijkt dus nog als twee druppels water op de oermens. Daarentegen is de leefomgeving van de mens wel drastisch veranderd. Op evolutionaire tijdschaal bekeken hebben deze veranderingen snel plaatsgevonden. Zo snel dat onze genen onvoldoende tijd hebben gehad om zich goed te kunnen aanpassen. Hierdoor is een mismatch tussen onze ‘oer’ genen en ‘nieuwe’ leefomgeving ontstaan. Het resultaat is overgewicht, klachten en ziekten.
De oplossing voor deze ziekmakende mismatch is simpel: ga weer leven zoals een mens hoort te leven. Anders gezegd, boots het leven van de oermens na.
Maar hoe zag het leven van de oermens eruit?
Laten we hier eens dieper op in gaan.
Het leven van de oermens
De leefwijze in de oertijd was heel anders dan ons huidige leven. Het leven van de oermens en moderne jager-verzamelaars heeft de volgende 11 kenmerken.
1. Een hoge voedselvariatie
Naar schatting at de oermens 135.000 jaar geleden wel 3.000 verschillende plantsoorten. Daarnaast werd ook dierlijke voeding gegeten, zoals reptielen, eieren, schaaldieren, amfibieën, vis, kleine zoogdieren en af en toe een groot zoogdier. Ook de voedselvariatie van moderne jager-verzamelaars is nog hoog. Naar schatting verzamelen zij zo’n 400 plantsoorten, waarvan er meer dan 100 worden gebruikt om te eten. De rest wordt gebruikt als medicijn of om thee van te zetten.[2]
2. Geen granen, zuivel, aardappelen, peulvruchten en vet vlees
De oermens was afhankelijk van de voeding die in zijn leefomgeving aanwezig was. In de oertijd waren er niet of nauwelijks granen, zuivelproducten, aardappelen en peulvruchten. Deze voeding is de mens ‘pas’ sinds ongeveer 10.000 jaar geleden in grote hoeveelheden gaan eten. De landbouw nam toen zijn intrede en men begon granen, aardappelen en peulvruchten te verbouwen. Ook begon men met de veeteelt die melkproducten en vetgemest vlees (dat rijk is aan omega 6-vetzuren) opleverde.
In mijn eerder geschreven artikel kun je uitgebreid lezen welke voeding de oermens at en hoe het voedingspatroon gedurende de tijd drastisch is veranderd.
3. Honger
In de oertijd was er geen supermarkt. Ook was er geen koelkast aanwezig voor de opslag van eten. De oermens had regelmatig niets te eten en werd daardoor verplicht om te vasten. Omdat zij hun voedsel zelf moesten jagen en verzamelen werden zij ook gedwongen om op een lege maag te bewegen.
4. Dorst
Een waterkraan is relatief nieuw en was destijds niet aanwezig, waardoor de oermens afhankelijk was van waterputten en waterpoelen. Er was niet altijd water voor handen, dus de oermens ervaarde regelmatig kortdurende perioden van uitdroging en dorst. Als men dan een waterbron vond dronk men veel ineen. De oermens dronk dus maar een paar keer per dag, maar dan wel heel veel ineen. Dit is het tegenovergestelde van het drinkgedrag van de moderne mens, die veel drinkmomenten per dag heeft en telkens kleine beetjes drinkt.
5. Veel beweging
Beweging was noodzakelijk om aan voedsel te komen, maar ook om te vluchten voor roofdieren of andere vijandige stammen. De leefomgeving van de oermens dwong beweging af, waardoor de oermens nauwelijks stilzat.
6. Blootstelling aan koude en hitte
In de oertijd was er geen verwarming en airconditioning. De oermens werd overdag blootgesteld aan hitte en ’s avonds aan koude.
7. Blootstelling aan veel zonlicht
De oermens werd dagelijks aan veel zonlicht blootgesteld. Dit zorgde voor een vitamine D bloedwaarde van ongeveer 100 nmol/l.
8. Afwezigheid van chronische stress
In ons westerse leven leiden veel mensen aan chronische stress. In de oertijd was dit afwezig en werd men alleen blootgesteld aan kortdurende acute stress zoals honger, dorst, hitte, koude, wondjes en infecties.
9. Veel sociale activiteiten
De oermens leefde in groepen. Voor overleving waren zij afhankelijk van elkaar. Samen jagen, verzamelen en dansen behoorde tot de dagelijkse activiteiten.
10. Cognitieve druk
De oermens stond vaak voor uitdagingen, waarvoor oplossingen bedacht moesten worden. Omdat er nog geen zoekmachines zoals Google aanwezig waren moesten zij de oplossingen zelf bedenken.
11. Kortdurend zuurstoftekort
De oermens werd regelmatig kortdurend blootgesteld aan een mild zuurstoftekort (hypoxie) als zij zich in bergen bevonden.
Theoretisch gezien zou het nabootsen van deze leefwijze de mens weer gezonder moeten maken. Maar in hoeverre werkt dit in de praktijk?
Laten we eens kijken naar een interessant onderzoek: ‘The Study of Origin‘.
Onderzoek: leven als oermens maakt gezonder
Dr. Leo Pruimboom ging met 55 mensen de Pyreneeën in om te onderzoeken wat er zou gebeuren als men 10 dagen lang als oermens zou gaan leven. De deelnemers werden overdag blootgesteld aan hitte, terwijl het ’s nachts koud was. De temperatuur varieerde van 12 tot 42 °C. De slaapplaats was buiten in een slaapzak en men sliep volgens het natuurlijke slaap-waakritme. Elektrisch licht en elektronische apparatuur (waaronder mobiele telefoons) was afwezig.
Er was weinig te eten. Men vastte dagelijks 16 uur en at slechts tweemaal per dag. De voeding die men at was gebaseerd op de dagelijkse voedingsinname van het natuurvolk de Hadzabe in Tanzania. Een deel van de voeding werd rauw geleverd en moest men zelf bereiden. Dieren moest men zelf slachten en vissen werden zelf gevangen met een net. Daarnaast konden de deelnemers niet de hele dag door drinken, waardoor zij blootgesteld werden aan milde dorst.
Iedere dag werd er gemiddeld 14 kilometer gelopen met een rugtas die gemiddeld 8 kilogram woog. Omdat ze in de bergen verbleven verkeerde de deelnemers in een milde staat van zuurstoftekort. Verder liepen ze wondjes aan hun armen en benen op door de doorns van de begroeiing.
Vóór en na de trip werd er bloed afgenomen. De onderzoekers concludeerden dat het nabootsen van de oerleefstijl een positieve invloed op de stofwisseling en de werking van het immuunsysteem heeft. De deelnemers verloren gewicht en hun bloedsuiker, insuline, triglyceriden en cholesterol was verbeterd.[3]
‘Maar moet ik dan ook helemaal naar de Pyreneeën?’
Nee, gelukkig niet. De oerleefstijl kun je prima thuis nabootsen. Dit doe je als volgt:
- Eet minimaal 30 verschillende plantaardige voedingsmiddelen per week
- Baseer je voedingspatroon op oervoeding, dus beperk de inname van granen, zuivelproducten (kaas, yoghurt, kwark, melk), peulvruchten (bonen, erwten, pinda’s), aardappelen en vetgemest vlees van dieren die veel granen en soja te eten hebben gekregen
- Eet je maaltijden binnen een periode van 4 tot 12 uur, waardoor je dagelijks 12 tot 20 uur vast* (klik hier om meer over intermittent fasting te lezen)
- Drink alleen wanneer je echt dorst hebt en drink dan een grote hoeveelheid ineen, waardoor je slechts een aantal drinkmomenten per dag hebt
- Zorg dat je regelmatig beweegt (ook vóór je ontbijt) en onderbreek langdurig stilzitten door ieder halfuur minimaal 1 minuut te bewegen
- Neem regelmatig een koude douche/koud bad en pak geregeld een sauna/infraroodcabine/heet bad
- Zorg dat je dagelijks even naar buiten gaat en houd je vitamine D waarde op peil door het gebruik van vitamine D3 supplementen (minimaal 3.000 IE ofwel 75 mcg per dag)
- Maak regelmatig een ontspannende boswandeling
- Spreek regelmatig af met vrienden en familie
- Zet je hersenen weer eens aan het werk door bijvoorbeeld het leren van nieuwe dingen (volgen van een opleiding of cursus) of het oplossen van een kruiswoordpuzzel
*Omdat er weinig onderzoek is gedaan onder kinderen, ouderen en mensen met ondergewicht is het voor deze groepen af te raden om te gaan vasten. Verder wordt vasten ook afgeraden voor mensen met ernstige chronische stress (adrenal fatigue), zwangeren, en vrouwen die borstvoeding geven. Daarnaast is het mogelijk ook niet geschikt voor mensen met en longproblemen.
Klinische Psycho-Neuro-Immunologie (kPNI)
kPNI-therapeuten zoals ik zijn door dr. Leo Pruimboom opgeleid in het toepassen van oerprincipes ter verbetering van de gezondheid. In mijn praktijk gebruik ik leefstijl als medicijn om chronische klachten te verminderen. Mijn behandeling is gebaseerd op kennis uit de orthomoleculaire geneeskunde en kPNI. Hier kun je lezen wat dat precies inhoudt en waarmee ik jou kan helpen.
Kortom
Het nabootsen van de oerleefstijl verbetert de gezondheid. Probeer het minimaal 2 maanden en ervaar wat het met jou doet.
Wil je graag persoonlijke hulp? Vraag dan hier een consult aan.
Dit e-book scheelt je een consult
Om zoveel mogelijk mensen naar een goede gezondheid te kunnen helpen heb ik een e-book geschreven met meer dan 50 praktische tips. Deze tips zijn bij veel van mijn patiënten succesvol gebleken. Na het lezen kun je direct de eerste stappen zetten en je gezondheid versterken. Je kunt het e-book nu gratis downloaden.
De basis van herstel
- Bronnen
- [1] Muskiet, F. (2008). Prof. dr. Frits Muskiet: ‘Onze voeding moet gebaseerd zijn op eetpatroon oermens’. http://www.rug.nl/news/2008/03/010_08?lang=en%20March%2004,%202008
[2] Pruimboom, L., & Muskiet, F. A. (2018). Intermittent living; the use of ancient challenges as a vaccine against the deleterious effects of modern life–A hypothesis. Medical hypotheses, 120, 28-42.
[3] Pruimboom, L., Ruiz-Núñez, B., Raison, C. L., & Muskiet, F. A. (2016). Influence of a 10-day mimic of our ancient lifestyle on anthropometrics and parameters of metabolism and inflammation: the “study of origin”. BioMed research international, 2016.
Reacties op deze blog
Annelize
Waarschijnlijk ken je het boek en leefwijze van Weston Price?
N.a.daarvan heb ik veel dingen veranderd. o.a. ook nachtschades weggelaten.
Er is nog een website over de schildklier, http://www.forefronthelth.com.
Daar praten ze over “eerst de lever ontgiften”
Is er hier ook een artikel over de lever?
Ruud Rotteveel Auteur
Hoi Annelize, Weston Price ken ik inderdaad. Bedankt voor het delen van de website. Ik heb (nog) geen artikel over de lever. Wie weet in de toekomst. Groeten, Ruud
Gerard Evers
Uitstekend
Lonneke
Beste Ruud,
interessant artikel. Maar waarom mogelijk niet geschikt voor mensen met schildklierproblemen?
Ruud Rotteveel Auteur
Vasten is voor sommige mensen met schildklierklachten goed, maar sommige kunnen mogelijk negatief erop reageren. Wanneer je vast kan T4 namelijk naar rT3 omgezet worden, waardoor je minder van het actieve T3 hebt. Dit zou mogelijk tot klachten kunnen leiden. Je zou voor jezelf moeten uitproberen of het voor je werkt of niet. Meestal raad ik aan om eerst naar 3 eetmomenten per dag te gaan. En wanneer dat is gelukt kun je erover nadenken om ook intermittent fasting toe te gaan passen. Bijvoorbeeld 16 uur vasten en dan binnen de overige 8 uur 2 grote maaltijden. Dit zou je bijvoorbeeld 2-3 keer per week kunnen doen.