Inhoud van deze blog
De mens heeft altijd gefermenteerde voeding gegeten, maar tegenwoordig is de consumptie van gefermenteerde voeding veel lager. En dat is zonde, want het eten van gefermenteerde voedingsmiddelen heeft een aantal belangrijke gezondheidsvoordelen. In dit artikel lees je wat gefermenteerde voeding is en welke impact het op de gezondheid heeft.
Wat is gefermenteerde voeding?
Gefermenteerde voeding ontstaat doordat voedingsmiddelen door bacteriën, schimmels en/of gisten worden bewerkt. Dit proces wordt fermentatie genoemd. Hierbij worden allerlei stoffen door bacteriën, schimmels en gisten omgezet, waardoor de zuurgraad, smaak, geur of het uiterlijk verandert.
Gefermenteerde voedingsmiddelen
Gefermenteerde voedingsmiddelen zijn er zowel in dierlijke als in plantaardige vorm. Voorbeelden van dierlijke gefermenteerde voedingsmiddelen zijn:
- Yoghurt
- Kwark
- Kaas
- Karnemelk
- Melkkefir
- Droge worsten
Plantaardig gefermenteerde voedingsmiddelen zijn onder andere:
- Tempeh
- Tofu
- Miso
- Natto
- Bier
- Wijn
- Kombucha
- Waterkefir
- Azijn (o.a. appelazijn en balsamico azijn)
- Kokosyoghurt (100% van kokosmelk)
- Zure bommen
- Kimchi
- Zuurkool
- Zoute haring
- Vissaus (zonder al te veel suiker)
Mijn voorkeur gaat uit naar de dikgedrukte voedingsmiddelen, aangezien de overige voedingsmiddelen ook een aantal negatieve eigenschappen bevatten.
6 Gezondheidsvoordelen
Vroeger werd fermentatie gebruikt om voedingsmiddelen langer te kunnen bewaren. Men at vroeger dus regelmatig gefermenteerde voeding, maar sinds de introductie van de koelkast en conserveermiddelen is fermenteren overbodig geworden en is de consumptie van gefermenteerde voeding flink gedaald. Dit is erg zonde, want het eten van gefermenteerde voeding heeft een zeer grote, positieve impact op de gezondheid.
1. Activatie antioxidantsysteem
De bacteriën die in gefermenteerde voeding zitten zijn in staat om flavonoïden (o.a. sulforafaan en curcumine) uit plantaardige voeding (o.a. broccoli en kurkuma) om te zetten in hormetische stoffen, zoals methylcatechol, ethylcatechol en vinylcatechol.[1] Deze stoffen activeren het Nrf2-systeem, een beschermingsmechanisme die cellen tegen oxidatieve schade beschermt. Hierdoor werken gefermenteerde voedingsmiddelen beschermend tegen kanker, neuro-degeneratie (aftakeling van zenuwen, zoals bij Parkinson, Alzheimer, ALS en MS), leeftijdgebonden maculadegeneratie (oogaandoening) en COPD.[2]
2. Verbetert de mond- en darmflora
Gefermenteerde voeding bevat probiotische bacteriën. Dit zijn goede bacteriën, die een positieve invloed op de gezondheid hebben. Gefermenteerde voeding helpt bij het herstellen en optimaliseren van de mond- en darmflora. Dit is de samenstelling van bacteriën, schimmels en gisten in de mond en in de darm. De mond- en darmflora speelt een belangrijke rol binnen het immuunsysteem. Via het eten van gefermenteerde voeding verbetert de mond- en darmflora en daarmee verbetert ook de werking van het immuunsysteem. Een goede mond- en darmflora werkt ontstekingsremmend, terwijl een verkeerde flora ontstekingen bevordert. Door het verbeteren van de mondflora helpt gefermenteerde voeding gaatjes en ontstoken tandvlees te voorkomen.[3] Ook helpt het een stinkende adem te verminderen. Verder heeft gefermenteerde voeding een positieve invloed op de spijsvertering en stoelgang.
3. Bevat vitamine K2 en B-vitamines
Gefermenteerde voeding bevat vitamine K2, wat preventief tegen hart- en vaatziekten werkt. Daarnaast bevat het ook B-vitamines, die onder andere betrokken zijn bij een goede gezondheid van de huid, de energieproductie, ontgifting, en de aanmaak van hormonen (o.a. melatonine, het ‘slaaphormoon’) en neurotransmitters (signaalstoffen van de hersenen).
4. Stimuleert ontgifting
De B-vitamines in gefermenteerde voeding ondersteunen de ontgifting, maar ook de probiotische bacteriën hebben een positieve invloed op de ontgiftiging. Deze bacteriën zijn namelijk in staat om gifstoffen, zoals zware metalen uit het lichaam te verwijderen.[4] Het stimuleren van de ontgiftingscapaciteit is erg belangrijk in deze tijd, aangezien onze leefomgeving vol zit met giftige stoffen.
5. Verbetert de gevoeligheid van het hormoon cortisol
Gefermenteerde voeding kan de gevoeligheid voor het hormoon cortisol verbeteren. Dit zorgt onder andere voor een betere werking van het immuunsysteem.
6. Brengt immuunsysteem tot rust
Gefermenteerde voeding bevat melkzuur, wat in staat is om het immuunsysteem tot rust te brengen. Daarmee wordt laaggradige ontsteking voorkomen en/of verminderd.
Veel effectiever dan probiotica supplementen
Het wetenschappelijke bewijs dat probiotica supplementen een positieve invloed op verschillende aandoeningen heeft neemt toe. Probiotica supplementen kunnen helpen bij het herstellen van de mond- en darmgezondheid, maar het eten van gefermenteerde voedingsmiddelen werkt nog veel beter. Gefermenteerde voeding bevat namelijk veel meer probiotische bacteriën dan een supplement. Bovendien is het ook een stuk goedkoper.
Zelf fermenteren
Het is makkelijk om zelf gefermenteerde voeding maken. Hieronder lees je hoe je wortel kunt fermenteren. Dit proces kun je ook op andere voedingsmiddelen toepassen.
- Wortel raspen
- Probiotica toevoegen
- Appelazijn toevoegen
- Goed tussen handen wrijven (handen bevatten goede bacteriën)
- 20 dagen in weckpot afgesloten houden
Het boek ‘Verrot lekker’ van Christian Weij is een goede inspiratiebron.
Kortom
De mens heeft altijd regelmatig gefermenteerde voeding gegeten, maar sinds de komst van de koelkast en conserveringsmiddelen is de consumptie flink gedaald. Gefermenteerde voedingsmiddelen hebben zeer grote, positieve effecten op de gezondheid. Beperking en/of onthouding van deze voedingsmiddelen speelt waarschijnlijk een rol bij de toename van chronische welvaartsziekten. Het herintroduceren van gefermenteerde voeding, als vast onderdeel van het voedingspatroon, kan klachten voorkomen en zelfs verminderen.
- Klik hier om de bronnen te zien
-
[1] Dr. Leo Pruimboom (2017). De darm-microbioom-hersen as. OrthoFyto.
[2] Senger, D. R., Li, D., Jaminet, S. C., & Cao, S. (2016). Activation of the Nrf2 cell defense pathway by ancient foods: disease prevention by important molecules and microbes lost from the modern western diet. PloS one, 11(2), e0148042.[3] Koduganti, R., Sandeep, N., Guduguntla, S., & Gorthi, V. C. (2011). Probiotics and prebiotics in periodontal therapy. Indian Journal of Dental Research, 22(2), 324.
[4] https://articles.mercola.com/fermented-foods.aspx
Dit e-book scheelt je een consult
Om zoveel mogelijk mensen naar een goede gezondheid te kunnen helpen heb ik een e-book geschreven met meer dan 50 praktische tips. Deze tips zijn bij veel van mijn patiënten succesvol gebleken. Na het lezen kun je direct de eerste stappen zetten en je gezondheid versterken. Je kunt het e-book nu gratis downloaden.
De basis van herstel