Inhoud van deze blog
Orthomoleculaire geneeskunde
‘Orthos’ betekent juist en ‘moleculair’ verwijst naar de stoffen waaruit het lichaam is opgebouwd en die het lichaam nodig heeft om processen goed uit te voeren.
De basis van orthomoleculaire geneeskunde is de reguliere medische kennis in combinatie met kennis uit de voedingswetenschap. Orthomoleculaire geneeskunde gaat over het behouden en/of optimaliseren van de gezondheid door inzet van optimale doseringen van voedingsstoffen (vitamines, mineralen, vetzuren, aminozuren). De kennis en toepassing is veelal gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.
Voedingsstoffen zijn nodig voor de opbouw en het functioneren van het lichaam. Wanneer er een tekort aan één of meerdere voedingsstoffen ontstaat leidt dat tot een verminderde functie van organen. Als gevolg ontstaan klachten. Door het tekort aan te vullen verminderen of verdwijnen de klachten.
Een orthomoleculaire behandeling is geschikt voor chronische klachten en ziekten. Zo’n behandeling bestaat met name uit advies over voeding en supplementen om tekorten aan te vullen. Daarnaast speelt beweging ook een belangrijke rol binnen de behandeling.
Auto-immuun protocol (AIP, ook wel auto-immuun paleo)
Het AIP is een protocol dat speciaal ontwikkeld is om symptomen bij auto-immuunziekten te verlichten, waardoor de levenskwaliteit en het geluk toeneemt. AIP is een effectief protocol dat mensen met auto-immuunziekten helpt de belangrijkste onderliggende factoren te overwinnen die herstel voorkomen: ontsteking, lekkende darm, hormonale verstoringen, een verstoorde bloedsuikerspiegel, verminderde hersenfunctie, tekort aan vitamines en mineralen en ontregeling van het immuunsysteem.
Eigenlijk kan het AIP ook worden toegepast bij andere klachten die met het immuunsysteem te maken hebben, zoals intoleranties, allergieën, hooikoorts en eczeem. Loren Cordain (PhD), Datis Kharrazian (PhD), Chris Kresser, Sarah Ballantyne (PhD), Mickey Trescott en Angie Alt zijn de grondleggers van AIP. Het auto-immuun protocol richt zich op:
- Een goede nachtrust
- Voldoende beweging
- Voldoende ontspanning
- Het onderhouden van sociale contacten
- Het verminderen van de blootstelling aan chemicaliën/giftige stoffen
- Het ondersteunen van het immuunsysteem / bestrijden van ziekteverwekkers (indien aanwezig)
- Het aanvullen van voedingstekorten
- Voeding die rijk is aan voedingsstoffen en die het immuunsysteem zo min mogelijk belast
Het AIP dieet is een eliminatie-provocatie dieet, waarbij in eerste instantie (tijdelijk) alle voedingsmiddelen worden vermeden waarvan bekend is dat zij een immuunreactie kunnen uitlokken (granen, nachtschades, peulvruchten, noten, zaden, koffie, chocolade, eieren en zuivelproducten). Je kunt het AIP dieet zien als een gespecialiseerde vorm van Paleo (oervoeding).
Zodra de klachten flink afgenomen of verdwenen zijn (vaak na ongeveer 3 maanden) kan men beginnen met het herintroduceren van bepaalde voedingsmiddelen. Dit gebeurt één voor één en in een vooraf bepaalde volgorde. Het doel hiervan is om te achterhalen welke voedingsmiddelen problematisch voor jou zijn en welke niet. De problematische voeding kun je vervolgens het best blijven vermijden, terwijl je alle niet-problematische voedingsmiddelen weer kunt gaan eten.
Het AIP is een veelbelovende aanpak. Wereldwijd hebben al veel mensen met auto-immuunziekten baat gehad bij het toepassen van AIP (ervaringen kun je via Google vinden). Daarnaast zijn er inmiddels ook een aantal wetenschappelijke publicaties die op positieve effecten wijzen van AIP en soortgelijke protocollen bij multiple sclerose (MS)[1], [2] ontstekingsziekten van de darmen (Crohn en Colitis) [3], [4] en de ziekte van Hashimoto[5].
kPNI
kPNI staat voor klinische Psycho-Neuro-Immunologie[1], een jonge wetenschap die zich bezig houdt met het onderzoeken van de samenhang tussen de psyche (gedachtes en gevoelens), het zenuwstelsel en het immuunsysteem. PNI had eigenlijk net zo goed Psycho-Neuro-Endocrino-Socio-Musculo-Immunologie kunnen heten, aangezien alle systemen in het lichaam met elkaar samenwerken. Maar om het nog een beetje uitspreekbaar te houden noemen we het simpelweg PNI. In de loop der jaren is deze wetenschap praktisch gemaakt, zodat we deze kennis in de praktijk kunnen gebruiken.[2] Vandaar het woord ‘klinisch’ voor de PNI.
kPNI is dus de praktische toepassing van de wetenschap die zich bezig houdt met de wisselwerking tussen alle verschillende systemen (o.a. de psyche, het zenuwstelsel, het hormonale stelsel, het immuunsysteem) en de invloed hiervan op de gezondheid.
Alles is met elkaar verbonden
De kPNI gaat er vanuit dat alle systemen met elkaar verbonden zijn en dat een verstoorde functie van het ene systeem gegarandeerd leidt tot een verstoring in andere systemen. Om erachter te komen waar de oorzaak van de klachten ligt is het belangrijk om alles in één geheel te bekijken. Ooit keken geneeskundigen op die manier naar klachten, maar na verloop van tijd zijn er in de reguliere geneeskunde specialisaties ontstaan (psycholoog, neuroloog, endocrinoloog, immunoloog, cardioloog etc.). Hierdoor zijn geneeskundigen expert op één gebied geworden en zijn zij niet meer in staat om het geheel te zien en de verbinding tussen alle systemen.
Dit heeft ertoe geleid dat men bijvoorbeeld bij een depressie alleen naar het hoofd (psyche) kijkt en niet naar de rest van het lichaam. Hierdoor is het bijna onmogelijk om de oorzaak van de depressie te achterhalen. Een depressie wordt namelijk niet altijd alleen door psychische factoren veroorzaakt. Vaak ontstaat een depressie als gevolg van ontsteking door een ‘lekkende darm’ en een verkeerde samenstelling van darmbacteriën. De darmen en hersenen staan met elkaar in verbinding en beïnvloeden elkaar. In veel gevallen is een depressie eigenlijk een darmprobleem. En als je de darmfunctie herstelt vermindert of verdwijnt de depressiviteit.
Een ander voorbeeld is de ziekte van Hashimoto. Bij Hashimoto wordt de schildklier door het immuunsysteem aangevallen, waardoor schade ontstaat. Hierdoor neemt de schildklierfunctie af en wordt er minder schildklierhormoon geproduceerd. Uiteindelijk kan er een tekort aan schildklierhormoon ontstaan, waardoor klachten optreden. De reguliere oplossing is het aanvullen van schildklierhormoon. Verder wordt er niet naar gekeken waardoor het immuunsysteem de schildklier aanvalt. Als je snapt hoe alles met elkaar verbonden is kun je erachter komen waardoor het immuunsysteem de schildklier aanvalt. Het immuunsysteem wordt onder andere op een negatieve manier beïnvloed door voedingstekorten, chronische stress, blootstelling aan bepaalde voedingsmiddelen en gifstoffen, een verkeerde samenstelling van darmbacteriën en een ‘lekkende darm’. Het aanpakken van de oorzaak leidt tot een vermindering van klachten.
In de reguliere geneeskunde zijn specialisaties ontstaan, waarbij men naar slechts één deel van het lichaam kijkt. De kPNI heeft deze specialisaties weer teruggebracht naar één geheel, waarbij alles in samenhang wordt bekeken. Zo wordt er bij een depressie niet alleen naar de hersenen gekeken, maar bijvoorbeeld ook naar de darmfunctie. Hierdoor komt de echte oorzaak van de klachten eerder aan het licht.
Onderstaande afbeelding geeft factoren weer die allemaal invloed op de gezondheid hebben.
De evolutie als basis
De huidige mens is het product van miljoenen jaren evolutie. kPNI ziet de evolutionaire biologie als basis voor de ontwikkeling van diagnostische middelen en behandelingen. Geneeskunde is gebaseerd op biologie en dat is vervolgens weer gebaseerd op de evolutie. Zonder kennis van de evolutie is het onmogelijk om de oorzaak van ziekten effectief aan te pakken.
Energie is de drijfveer achter evolutie. Een tekort aan energie door een verstoorde energieverdeling binnen het lichaam speelt een belangrijke rol bij het ontstaan en in stand houden van chronische klachten. Een tekort aan energie in een bepaald lichaamsdeel leidt namelijk tot een verminderde functie en klachten. Het herstellen van de energieverdeling in het lichaam speelt daarom een hoofdrol binnen de kPNI.
De echte oorzaak
Bij kPNI staat het opsporen van verstoorde werkingsmechanismen (lichaamsfuncties) centraal. Verstoorde werkingsmechanismen zijn namelijk de echte oorzaak van klachten. Als je deze verstoorde mechanismen hebt gevonden en die zo goed mogelijk oplost hoef je daarna niet meer jarenlang een behandeling te blijven volgen. Het probleem is dan namelijk (deels) opgelost en de klachten zullen daardoor verminderen of zelfs verdwijnen. Een kPNI behandeling is gericht op het oplossen van verstoorde werkingsmechanismen door middel van voeding, leefstijl en supplementen.
Hoe ik jou kan helpen
In mijn online programma’s combineer ik kennis uit de orthomoleculaire geneeskunde, kPNI en het AIP om mensen met schildklieraandoeningen en auto-immuunziekte te helpen met het verminderen van hun klachten. Klik hier om meer over mijn programma’s te lezen.
- Bronnen & aanvullende info
- [1] Bisht B, et al. “A multimodal intervention for patients with secondary progressive multiple sclerosis: feasibility and effect on fatigue.” J Altern Complement Med. 2014 May;20(5):347-55.
[2] Lee JE, et al. “A Multimodal, Nonpharmacologic Intervention Improves Mood and Cognitive Function in People with Multiple Sclerosis.” J Am Coll Nutr. 2017 Mar-Apr;36(3):150-168.
[3] Konijeti, G. G., Kim, N., Lewis, J. D., Groven, S., Chandrasekaran, A., Grandhe, S., … & Molparia, B. (2017). Efficacy of the autoimmune protocol diet for inflammatory bowel disease. Inflammatory bowel diseases, 23(11), 2054-2060.
[4] Chandrasekaran, A., Groven, S., Lewis, J. D., Levy, S. S., Diamant, C., Singh, E., & Konijeti, G. G. (2019). An Autoimmune Protocol Diet Improves Patient-Reported Quality of Life in Inflammatory Bowel Disease. Crohn’s & Colitis 360.
[5] Abbott, R. D., Sadowski, A., & Alt, A. G. (2019). Efficacy of the Autoimmune Protocol Diet as Part of a Multi-disciplinary, Supported Lifestyle Intervention for Hashimoto’s Thyroiditis.
[6] Robert Ader (psycholoog), Nicholas Cohen (immunoloog) en David Felten (neurowetenschapper) waren de eerste wetenschappers die duidelijk maakten dat er interactie bestaat tussen de psyche, het zenuwstelsel en het immuunsysteem en zijn dan ook de grondleggers van de psycho-neuro-immunologie.
[7] Dr. Leo Pruimboom is de grondlegger van de kPNI.
[8] Dr. Leo Pruimboom & Daniel Reheis (2019). Word weer mens: de terugkeer van de homo sapiens.