Aangeboren immuunsysteem

Printen

Wat is het aangeboren immuunsysteem?

Het aangeboren immuunsysteem wordt ook wel het aspecifieke of het niet-specifieke immuunsysteem genoemd. Het wordt zo genoemd omdat dit onderdeel van het immuunsysteem altijd dezelfde werkwijze heeft. Alle lichaamsvreemde stoffen worden op ongeveer dezelfde manier aanpakt. In de aanpak wordt geen onderscheid gemaakt tussen verschillende soorten lichaamsvreemde stoffen. Het is dus niet gespecialiseerd. Het aangeboren immuunsysteem is bij de geboorte al aanwezig. Hiertoe behoren de lichaamsbarrières, maar ook verschillende immuuncellen en eiwitten.

De lichaamsbarrières hebben als doel om binnendringers, zoals ziekteverwekkers en gifstoffen, buiten het lichaam te houden. Zo worden infecties en ontstekingen voorkomen. Tot de lichaamsbarrières behoren de:

  • Huid
  • Bloed-hersenbarrière
  • Slijmvliezen: mond, keel, neus, ogen, oren, longen, darmen, gewrichten en urinewegen
  • Chemische stoffen: traanvocht, speeksel, slijm, maagzuur, gal, talg en urine

Immuuncellen die tot de aangeboren afweer behoren zijn:

  • Fagocyten: monocyten, macrofagen – ‘eten’ antigenen op en worden daarom ‘grote eters’ genoemd -, granulocyten
  • Naturalkillercellen (NK-cellen)
  • Mestcellen
  • Dendritische cellen

Eiwitten die behoren tot het aangeboren immuunsysteem:

  • Complementfactoren
  • Defensinen
  • Lactoferrine
  • Lysozym
  • Cathelicidinen
  • Collectinen
  • C-reactief proteïne (CRP)
  • Cytokinen – waaronder interferonen
Klik hier om de bronnen te zien
Roos, D. (2020). De eerste lijn van verdediging: aangeboren immuniteit. Leerboek immunologie, 23.
Rijkers, G. T., Kroese, F. G. M., Kallenberg, C. G. M., & Derksen, R. H. W. M. (Eds.). (2016). Leerboek immunologie. Bohn Stafleu van Loghum.
Terug naar kennisbank overzicht