Wat te doen bij een trage schildklier? Dit stappenplan wijst je de weg.

Onderstaand stappenplan geeft je richting bij (het vermoeden van) een trage schildklier en Hashimoto.

Stap 1: onderzoek je schildklierfunctie

Als je vermoed dat jouw klachten door een schildklierprobleem veroorzaakt worden, onderzoek dan je schildklierfunctie. Dit kan op drie verschillende manieren. Door deze verschillende methodes te combineren krijg je de beste diagnose.

1. Kijk naar de symptomen

Kijk allereerst naar de symptomen. Aan de hand van onderstaande symptomen kun je een indicatie krijgen of je eventueel een trage schildklierfunctie hebt.

Trage schildklier:[1]

• zwakte
• droge huid
• ruwe huid
• lusteloosheid
• trage spraak
• oedeem van oogleden (vocht vasthouden)
• gevoeligheid voor kou
• verminderde transpiratie
• koele huid
• dikke tong
• gezichtsoedeem (vocht vasthouden)
• grof haar
• hartvergroting
• bleke huid
• slecht geheugen
• obstipatie
• gewichtstoename
• haaruitval
• bleke lippen
• moeizame of zware ademhaling
• gezwollen voeten
• heesheid
• verminderde eetlust
• nervositeit
• hevige menstruatie
• doofheid
• hartkloppingen
• zwakke harttonen
• pijn op de borst
• slecht zicht
• veranderingen van het netvlies
• pijnlijke menstruatie
• gewichtsverlies
• emotionele instabiliteit
• gevoel van stikken
• dun haar
• blauwe verkleuring van de huid
• zwakke nagels
• depressie
• spierzwakte
• spierpijn
• gewrichtspijn
• brandend of tintelend gevoel
• vertraagde geestelijke activiteit, watten in hoofd
• traag bewegen

2. Doe de temperatuurtest van dr. Barnes

Bij een vertraagde schildklierfunctie is het basaalmetabolisme (basale stofwisseling) verlaagd. Dit leidt tot een daling van de lichaamstemperatuur. Terwijl bij een versnelde schildklierfunctie het basaalmetabolisme verhoogd, waardoor de lichaamstemperatuur toeneemt. De temperatuur van het lichaam geeft daarom een goed beeld van de schildklierwerking.  De arts dr. Broda Barnes heeft hier onderzoek naar gedaan. Hij ontwikkelde een protocol voor een temperatuurtest die een goede indicatie voor een vertraagde schildklierfunctie geeft.

Voor het meten is het belangrijk dat je een goede nachtrust heb gehad en daarnaast twaalf uur lang geen eten en geen lichaamsbeweging of opwinding hebt gehad. Deze factoren beïnvloeden namelijk de lichaamstemperatuur. Ook als je korter dan één uur voor de test nog naar het toilet bent gelopen, kan dit de temperatuur beïnvloeden.

De Barnes temperatuurtest gaat als volgt:

1. Leg ’s avonds voor het slapen een thermometer op je nachtkastje klaar.

2. Meet je lichaamstemperatuur direct na het wakker worden.
* Zorg dat je tijdens het meten niet beweegt en dat je daarvoor ook niet hebt bewogen. Meet de temperatuur rectaal, net zolang tot de piep.

3. Voer de test vijf dagen achter elkaar op hetzelfde tijdstip uit. Dit tijdstip moet je normale tijd van ontwaken zijn, die je dagelijks aanhoudt. Bij afwezigheid van verkoudheid of een andere infectie zou de dagelijkse variatie in de lichaamstemperatuur gering zijn.

*De menstruele cyclus kan voor een variatie van één graad Celsius in lichaamstemperatuur zorgen. De temperatuur is op zijn laagst tijdens de ovulatie en één à twee dagen voor de menstruatie op zijn hoogst. Door deze variatie in lichaamstemperatuur moeten vrouwen de test op de tweede, derde en vierde dag na het begin van de menstruatie uitvoeren. Mannen en vrouwen die niet meer menstrueren kunnen op elke dag de test uitvoeren.

Interpretatie:

Als de temperatuur continu onder de 36,5 graden is kan dat op een trage schildklierfunctie duiden.
Als de temperatuur continu boven de 36,8 graden is kan dat op een snelle schildklierfunctie duiden.

3. Laat bloedonderzoek uitvoeren

Het bepalen van je schildklierwaarden in het bloed is de reguliere manier om schildklierproblemen vast te stellen. Als je verschillende schildkliersymptomen hebt en je lichaamstemperatuur te hoog of te laag is, dan zou ik je aanraden om bloedonderzoek te laten doen.

Voor een goede diagnose zou ik je aanraden om de volgende schildklierwaarden te laten onderzoeken.

Bij het vermoeden van een trage schildklier:

• TSH
• vrij T4 (fT4)
• vrij T3 (fT3)
• anti-TPO (antistoffen tegen de schildklier: aanwijzing voor de ziekte van Hashimoto)
• anti-Tg (antistoffen tegen de schildklier: aanwijzing voor de ziekte van Hashimoto)

Houd hierbij de normaalwaarden van het desbetreffende laboratorium aan.

Daarnaast:

• vitamine B12 (optimaal is >260 pmol/L)[3],[4]
• vitamine D (optimaal is >125 nmol/L)[5]
• ijzerstatus (ferritine en Hb moeten binnen de normaalwaarden vallen)
• omega 3-index (optimaal is >8 procent)[7]

Je kunt via verschillende wegen je bloed laten onderzoeken. Allereerst kun je bij je arts bloedonderzoek aanvragen. Als de arts hier het nut van inziet zal hij of zij het TSH en vrije T4 (fT4) laten meten. Dit wordt standaard gemeten voor het onderzoeken van de schildklierfunctie. Om te onderzoeken of er sprake is van auto-immuniteit worden antistoffen gemeten. Bij een trage schildklier wordt anti-TPO gemeten.

Helaas laten de meeste artsen geen vrij T3 (fT3) meten. Dat is jammer, want aan de hand van deze waarde kun je zien of het weinig actieve T4 voldoende wordt omgezet in het meer actieve T3. Sommige mensen hebben namelijk voldoende vrij T4 (fT4), maar te weinig vrij T3 (fT3), omdat er onvoldoende wordt omgezet.

Daarnaast worden de overige waarden ook niet altijd gemeten. Als je arts bepaalde bloedwaarden niet wilt of kan meten, dan kun je ze zelf aanvragen. Dit kan onder andere via Bloedwaardentest.nl. Klik hier om zelf bloedonderzoek te bestellen. Je ontvangt dan via de post de bloedbuisjes en je krijgt te horen bij welk officieel prikpunt (bij jou in de buurt) je bloed kunt laten prikken. Na een aantal dagen tot weken ontvang je de uitslag.

Interpretatie

Als je schildklierwaarden en lichaamstemperatuur goed zijn, kun je ervan uitgaan dat jouw klachten niet door een schildklierprobleem worden veroorzaakt.

Als je schildklierwaarden goed zijn, maar je temperatuur afwijkt en je ook een aantal schildkliersymptomen hebt, dan zou een lichte verstoring van de schildklier mogelijk een rol kunnen spelen bij jouw klachten. Je temperatuur kan ook verhoogd zijn door ontstekingsactiviteit, hormonale veranderingen tijdens de menstruele cyclus of door spierinspanningen.

Als je schildklierwaarden afwijken, dan kun je ervan uitgaan dat jouw klachten (deels) door een schildklierprobleem worden veroorzaakt. Ga dan door naar stap 2.

Stap 2: bezoek je reguliere arts of endocrinoloog

Ik raad je aan om een regulier arts of endocrinoloog te bezoeken als je schildklierwaarden afwijken. Deze kan beoordelen of je een medische behandeling nodig hebt. En zo ja, welke behandeling het meest geschikt is.

Stap 3: optimaliseer je voeding en leefstijl

Alleen het gebruik van schildkliermedicatie is niet altijd voldoende. Veel mensen met Hashimoto blijven klachten houden, terwijl hun schildklierwaarden normaal zijn. Vaak worden deze klachten niet door een tekort aan schildklierhormoon veroorzaakt, maar door verschillende verstoorde mechanismen. Als je restklachten wilt verminderen moeten deze verstoorde mechanismen worden aangepakt. Het aanpassen van de voeding en leefstijl zorgt meestal voor een vermindering van restklachten bij een trage schildklier (Hashimoto).

Gratis E-mailcursus Trage Schildklier

Leer hoe je restklachten bij een trage schildklier kunt verminderen. De cursus bestaat uit 12 lessen (mails). Iedere dag ontvang je een nieuwe les in je mailbox.

Inhoud e-mailcursus:

• Introductie e-mailcursus
• Les 1: Hoe weet je of je Hashimoto hebt?
• Les 2: Schildkliermedicatie
• Les 3: Ontspanning
• Les 4: Slaap
• Les 5: Beweging
• Les 6: Voeding
• Les 7: Hormoonverstorende chemicaliën
• Les 8: Ziekteverwekkers
• Les 9: Supplementen
• Les 10: Mindset
• Les 11: Hoe ik jou verder kan helpen

Schrijf je nu tijdelijk gratis in.

Je kunt je op ieder gewenst moment zelf afmelden voor onze mails. Dit kan onderaan iedere mail die je ontvangt. 

Klik hier om de bronnen te zien

[1]Broda O. Barnes & Lawrence Galton (2017). De trage schildklierwerking: de niet herkende ziekte.
[2]https://www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-schildklieraandoeningen#Achtergronden
[3]Wiersma, T., & Woutersen-Koch, H. (2014). NHG-Standpunt Diagnostiek van vitamine-B12-defici?ntie. Huisarts Wet, 57, 472-5.
[4]Muskiet, F., & Mathus-Vliegen, L. (2015). NHG-Standpunt miskent subklinische vitamine-B12-deficiëntie. Huisarts en wetenschap, 58(4), 196-197.
[5]Mirhosseini, N., Brunel, L., Muscogiuri, G., & Kimball, S. (2017). Physiological serum 25-hydroxyvitamin D concentrations are associated with improved thyroid function—observations from a community-based program. Endocrine, 58(3), 563-573.
[6]Rayman, M. P. (2019). Multiple nutritional factors and thyroid disease, with particular reference to autoimmune thyroid disease. Proceedings of the Nutrition Society, 78(1), 34-44.
[7]Jackson, K. H., Polreis, J. M., Tintle, N. L., Kris-Etherton, P. M., & Harris, W. S. (2019). Association of reported fish intake and supplementation status with the omega-3 index. Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids, 142, 4-10.