Trage schildklier: symptomen, oorzaken, bloedonderzoek, voeding & leefstijl

Op deze pagina vind je alles wat je over een trage schildklier (hypothyreoïdie) moet weten. Je leest er over de functies en de werking van de schildklier; wat een trage schildklier inhoudt; bloedonderzoek; symptomen en oorzaken van een trage schildklier; reguliere medische behandeling (schildkliermedicatie); voeding; supplementen en leefstijl. Ook lees je wat je zelf kunt doen om schildklierklachten te verminderen.

Deze pagina bespaart je weken, maanden of zelfs jaren aan uitzoekwerk, want ik heb alles voor je op een rij gezet.

Om een trage schildklier en alles eromheen goed te kunnen begrijpen, moet je eerst weten wat de schildklier is, welke functies het heeft en hoe het werkt. Laten we daarom beginnen met wat de schildklier is.

Wat is de schildklier?

De schildklier is een klein orgaan wat slechts tien tot twintig gram weegt. Het is gelegen aan de voorkant van de hals en bevindt zich net boven het kuiltje. De schildklier bestaat uit twee kwabben die door een smalle brug aan elkaar verbonden zijn. Hierdoor heeft het de vorm van een vlinder. De kwabben zijn opgebouwd uit kleine blaasjes, ook wel follikels genoemd. De schildklierkwabben bevinden zich links en rechts van de luchtpijp. Bij een volwassen persoon zijn ze twee centimeter breed en vier centimeter hoog. Een gezonde schildklier is nauwelijks te zien of te voelen.[1]

Welke functies heeft de schildklier?

De schildklier produceert schildklierhormonen die vrijwel iedere lichaamscel beïnvloeden. Het heeft veel verschillende functies, waarvan het stimuleren van de stofwisseling (metabolisme) het meest bekend is. Om deze reden speelt het schildklierhormoon een belangrijke rol bij het afvallen. Door het stimuleren van de stofwisseling gaat het energieverbruik omhoog, waardoor je gemakkelijker kunt afvallen. Bij een trage schildklier (tekort aan schildklierhormoon) wordt de stofwisseling niet of nauwelijks gestimuleerd, waardoor het energieverbruik daalt en afvallen lastiger gaat. Als gevolg kan het gewicht toenemen.

Daarnaast speelt de schildklier een rol bij:

• Hersenfunctie
• Spijsvertering (maag, darmen, lever, galblaas, alvleesklier)
• Hart- en vaatstelsel (regulatie bloeddruk en hartslag)
• Nierfunctie
• Geslachtsorganen (cyclus, libido en vruchtbaarheid)
• Botten
• Spieren
• Huid, haar en nagels
• Lichaamstemperatuur
• Immuunsysteem
• Cholesterolniveau
• Bloedsuikerregulatie

Alle bovenstaande functies kunnen negatief beïnvloed worden door een tekort of overschot aan schildklierhormoon.

Hoe werkt de schildklier?

De hypothalamus, hypofyse en de schildklier vormen samen de hypothalamus-hypofyse-schildklier-as. In de wetenschap wordt dit de hypothalamic-pituitary-thyroid axis genoemd, afgekort tot HPT axis (HPT-as). Via de HPT-as wordt schildklierhormoon geproduceerd.

Aanmaak van schildklierhormoon

De productie van schildklierhormoon begint in de hypothalamus. Dit is een gebied in de hersenen en is als het ware de stuurman van het lichaam. In de hypothalamus wordt het thyrotropin releasing hormone (TRH) aangemaakt. TRH stimuleert vervolgens de hypofyse, een ander hersengebied, om het thyroïd stimulerend hormoon (TSH) aan te maken.

Op zijn beurt stimuleert TSH de schildklier tot de afgifte van de schildklierhormonen thyroxine (T4) en trijodothyronine (T3) aan het bloed. Vervolgens kunnen zij, via het bloed, naar de plek van bestemming worden vervoerd. Dit transport gebeurt met behulp van de transporteiwitten thyroxine bindend globuline (TBG), transthyretine (TTR) en albumine. TTR werd voorheen prealbumine genoemd. Meer dan 99,5 procent van het schildklierhormoon in het bloed is aan transporteiwitten gebonden. Dit zijn een soort bootjes die T4 en T3 naar de plek van bestemming brengen.

Schildklierhormonen worden voornamelijk (75 procent) aan het transporteiwit TBG gebonden. Hiermee is TBG de belangrijkste transporteur van schildklierhormoon. Ongeveer 20 procent wordt door transthyretine (prealbumine) vervoert en 5 procent door albumine.[2] Minder dan 0,5 procent van het schildklierhormoon in het bloed is ongebonden en bestaat uit vrij T4 (FT4) en vrij T3 (FT3).

Verder zorgt TSH ervoor dat de schildklier meer T4 en T3 gaat produceren. Deze productie vindt plaats in de schildklierblaasjes. De schildkliercellen maken het eiwit thyreoglobuline (Tg) en het enzym thyreoperoxidase (TPO) aan en brengen deze naar de schildklierblaasjes. Tg bevat het eiwit tyrosine, de bouwstof voor het schildklierhormoon. In de schildklierblaasjes wordt dit door TPO gebruikt voor de productie van schildklierhormoon. De schildklier maakt ongeveer 80 procent T4 aan en 20 procent T3.[3]

De schildklierhormonen T4 en T3 zijn opgebouwd uit het eiwit tyrosine en het spoorelement jodium.

T4 = tyrosine + 4 jodiumatomen
T3 = tyrosine + 3 jodiumatomen

Naast jodium en tyrosine zijn de volgende voedingsstoffen nodig voor de productie en werking van schildklierhormoon:[4], [5], [6]

• IJzer
• Selenium
• Zink
• Magnesium
• Koper
• Vitamine A, B2, B3 en B6
• Omega 3-vetzuren

Verschil tussen T4 en T3

T4 en T3 verschillen niet alleen qua structuur van elkaar, maar ook qua functie. T3 is namelijk veel actiever dan T4, wat nauwelijks actief is. Dit betekent dat de effecten van het schildklierhormoon vooral afkomstig zijn van T3. Daarom wordt T3 ook wel het actieve schildklierhormoon genoemd. Zodra het gebonden T3 vrijkomt van het transporteiwit ontstaat vrij T3. Dit is de werkzame vorm van T3.

Omzetting van schildklierhormoon

In verschillende lichaamsweefsels wordt het weinig actieve T4 omgezet naar het actieve T3. Dit gebeurt vrijwel overal, maar met name in de lever. T4 wordt door de 5’deiodinase enzymen D1 en D2 omgezet naar T3. Tijdens dit proces wordt er één jodiumatoom van T4 afgehaald, waardoor het actieve schildklierhormoon T3 ontstaat.

T4 wordt niet alleen omgezet in T3, maar ook deels in reverse T3 (rT3), gesulfateerd T4 (T4S) en in geglucuronideerd T4 (T4G). T4S en T4G kunnen vervolgens in de darmen met behulp van darmbacteriën worden gerecycled. Een deel kan weer omgevormd worden tot T4, wat vervolgens weer opgenomen en gebruikt kan worden. De darm, met T4S en T4G, kan daarom als reservoir worden gezien. De rest van de T4S en T4G wordt via de darm uitgescheiden en verlaat het lichaam.

De omzetting van T4 naar rT3 voorkomt een overschot aan T4. Dit proces vindt altijd plaats, maar in bepaalde situaties stijgt de hoeveelheid rT3. Dit is onder andere het geval bij:

• Ontstekingen (waaronder longontsteking en darmontstekingen, zoals Crohn en Colitis) en stress[7], [8]
• Levercirrose[9]
• Acute febriele ziekte[10]
• Eiwit-calorische ondervoeding[11]
• Uithongering (<800 kcal per dag)[12]
• Diabetes[13]
• Propranolol en alprenolol (bètablokkers: worden gebruikt voor het verlagen van de hartslag en de bloeddruk)[14]
• Chronisch alcoholisme[15]
• Hartinfarct[16]

In tegenstelling tot T3 is rT3 niet in staat om de stofwisseling te verhogen. Bij een verhoging van rT3 kan de stofwisseling verlagen en kunnen er symptomen van een trage schildklier (tekort aan schildklierhormoon) ontstaan. Dit proces kan gaande zijn terwijl de TSH en T4 normaal zijn.[17]

Voorkomen van overproductie

Zodra er voldoende schildklierhormoon aanwezig is, wordt de productie van TRH en TSH in de hersenen geremd. Met name T4 zorgt voor deze remming. Hierdoor stopt de schildklier met de vrijgave en aanmaak van schildklierhormoon. Op deze manier wordt voorkomen dat er een overschot aan schildklierhormoon ontstaat. Dit wordt het negatieve feedbackmechanisme genoemd.

Verschil tussen gebonden en vrij schildklierhormoon

Meer dan 99,5 procent van de schildklierhormonen (T4 en T3) in het bloed zijn gebonden aan transporteiwitten. Ze zijn met name aan TBG gebonden. Hierdoor zijn ze niet direct werkzaam. Ze dienen als voorraad. Pas als de hormonen van de transporteiwitten worden losgekoppeld en vrijkomen, kunnen zij hun werk doen. De vrije schildklierhormonen hebben de naam ‘vrij T4’ en ‘vrij T3’. In het Engels hebben ze de term ‘free T3’ (FT3) en ‘free T4’ (FT4). Zodra de vrije schildklierhormonen aan de schildklierreceptor in de celkern binden, doen zij hun werk. Dan wordt onder andere de stofwisseling verhoogt.

Wat is een trage schildklier?

Bij een trage schildklier wordt er te weinig schildklierhormoon (thyroxine, ofwel T4) door de schildklier aangemaakt. De medische term hiervoor is hypothyreoïdie. In de volksmond wordt het ook wel een ‘vertraagde schildklierfunctie’ of ‘langzame schildklier’ genoemd.

Wat zijn de symptomen van een trage schildklier?

Aangezien het schildklierhormoon vrijwel iedere lichaamscel beïnvloedt, kan een trage schildklier tot uiteenlopende klachten leiden. Mensen met een trage schildklier kunnen onderstaande lichamelijke en psychische symptomen ervaren.[18]

Lichamelijke klachten:

• Vermoeidheid
• Vaak koud hebben
• Droge, koude, bleekgele huid
• Traagheid in denken en handelen
• Langzame spraak
• Geheugenverlies (concentratiestoornissen)
• Psychische klachten zoals depressiviteit en apathie
• Myxoedeem (verdikte huid waarin je geen ‘putjes’ kan drukken, bijvoorbeeld rond de ogen en op de onderbenen)
• Spierzwakte
• Spierpijn en stijfheid, met name in armen, benen en heupen
• Gewrichtspijn
• Carpale tunnelsyndroom: tintelingen in de handen
• Hartklachten
• Bros en uitvallend haar
• Breekbare, brosse nagels
• Wenkbrauwuitval
• Gewichtstoename
• Kortademigheid (oppervlakkige ademhaling), benauwdheid
• Hese, krakende stem
• Verstopping darm, obstipatie
• Doofheid
• Tinnitus
• Oogklachten (Graves ophthalmopathie bij (circa 3%) ziekte van Hashimoto)
• Heftige menstruaties

Psychosociale klachten:

• Depressiviteit
• Emotionele labiliteit
• Concentratie- en geheugenverlies
• Nervositeit
• Vermoeidheid
• Gevoel van uitputting
• ‘Burn-out’
• Angst, argwaan
• Agressie
• Laag zelfvertrouwen
• Psychische belasting

Hoe wordt de diagnose trage schildklier gesteld?

De diagnose ‘trage schildklier’ wordt gesteld op basis van bloedonderzoek. Er is sprake van een traag werkende schildklier als TSH verhoogd is en vrij T4 (FT4) verlaagd. Er is sprake van subklinische hypothyreoïdie als TSH verhoogd is, maar vrij T4 normaal.

Temperatuurtest van Broda Barnes

Een lage lichaamstemperatuur kan een aanwijzing voor een traag werkende schildklier zijn. Arts Broda Barnes heeft een temperatuurtest ontwikkeld die een indicatie van de schildklierfunctie geeft. In deze  blog kun je meer lezen over de temperatuurtest en het protocol. Let op: deze test kan NIET gebruikt worden voor het stellen van de diagnose hypothyreoïdie (trage schildklier). Daarvoor is echt bloedonderzoek – TSH en FT4 – nodig.

Wat zijn de oorzaken van een trage schildklier?

In onderstaande video legt Ruud Rotteveel uit waardoor een trage schildklier veroorzaakt kan worden. Ruud is gespecialiseerd in een traag werkende schildklier en de ziekte van Hashimoto.

De ziekte van Hashimoto

Een trage schildklierwerking kan door verschillende factoren worden veroorzaakt, maar in meer dan 90 procent van de gevallen is de ziekte van Hashimoto de oorzaak van een trage schildklier. De medische term hiervoor is auto-immuun thyreoïditis. Dit is een auto-immuunziekte van de schildklier, waarbij het immuunsysteem de schildkliercellen aanvalt en kapot maakt. Als gevolg raakt de schildklier ontstoken en steeds meer beschadigd, waardoor het op een gegeven moment niet meer in staat is om voldoende schildklierhormoon te produceren. Pas vanaf dat moment gaan de schildklierwaarden TSH en FT4 afwijken.[19]

De ziekte van Hashimoto kan worden vastgesteld aan de hand van verhoogde antistoffen tegen de schildklier. Het gaat hierbij om een verhoogde waarde van anti-TPO (ook wel TPOAb) en/of anti-Tg (ook wel TGAb). Het is belangrijk om beide schildklierantistoffen te meten, want sommige mensen hebben alleen een verhoogde anti-Tg waarde (die niet standaard gemeten wordt).

Er zijn verschillende benamingen voor anti-TPO en anti-Tg. Klik hier voor de andere benamingen.

Overige oorzaken van een traag werkende schildklier

Andere mogelijke oorzaken van een trage schildklier zijn:

• Zwangerschap (postpartum thyreoïditis)[20]
• Medische behandeling (iatrogene hypothyreoïdie)[21]
• Medicijnen: Lithium (depressie), Amiodaron (hartritmestoornissen), radioactief jodium (bij snelle schildklier, ziekte van Graves)
• Schildklieroperatie (gedeeltelijke of gehele verwijdering van de schildklier)
• Bestraling van de hals
• Virale infectie van de schildklier (ziekte van De Quervain)[22]
• Aangeboren schildklierafwijking (congenitale hypothyreoïdie)[23]
• Niet goed werkende hypofyse (secundaire hypothyreoïdie)[24]
• Niet goed werkende hypothalamus (tertiaire hypothyreoïdie)[25]
• Voedingstekorten, waaronder een jodiumtekort (in Nederland is een tekort aan jodium zelden de oorzaak van een vertraagde schildklierfunctie)[26]
• Langdurig vasten en calorierestrictie (te weinig calorieën)[27]
• Stress (remt TRH, TSH en omzetting van T4 naar T3)[28], [29]
• Chronisch alcoholgebruik (alcohol is giftig voor schildkliercellen)[30]

Hoe wordt een trage schildklier behandeld?

Bij een traag werkende schildklier is er sprake van een tekort aan het schildklierhormoon. De reguliere medische behandeling van een trage schildklier bestaat uit het gebruik van levothyroxine. Dit is het T4 hormoon, waarmee het tekort aan schildklierhormoon wordt aangevuld. Levothyroxine is verkrijgbaar onder de merknamen Euthyrox, Eltroxin, Thyrax, Levothyroxine, Novothyral, Thyrofix en Tirosint (vloeibaar in een capsule).

In de meeste gevallen kan het lichaam T4-medicatie zelf in voldoende T3 omzetten, maar bij een klein deel van de schildklierpatiënten gebeurt dit niet of onvoldoende. Dan kan een arts of endocrinoloog Cytomel voorschrijven. Dit bevat het T3 hormoon.

In deze blog kun je meer te lezen over het reguliere schildkliermedicijn levothyroxine.

Natuurartsen schrijven soms natuurlijk schildklierhormoon voor. Dit is verkrijgbaar onder de merknamen Armour Thyroid en Thyreoïdum. Deze natuurlijke schildkliermedicatie bevat zowel T4 als T3. Dit is niet per se beter dan de synthetische levothyroxine, wat schildklierpatiënten standaard voorgeschreven krijgen. In sommige gevallen kan natuurlijk schildklierhormoon wel voordelen bieden, bijvoorbeeld als men een tekort aan T3 heeft. Daarentegen kan natuurlijk schildklierhormoon een negatief effect hebben als de schildklierpatiënt al voldoende of te veel T3 heeft.

Goede instelling van schildkliermedicatie

Het is belangrijk om normale schildklierwaarden (euthyreoïdie) te bereiken, want zowel een tekort aan schildklierhormoon (hypothyreoïdie) als een teveel aan schildklierhormoon (hyperthyreoïdie) heeft een negatieve impact op je gezondheid. Als je schildkliermedicatie gebruikt, is het dus belangrijk dat je goed ingesteld wordt. Bloedonderzoek kan hierbij helpen, maar wordt niet altijd vaak genoeg gedaan. Let daarom zelf op de symptomen van hypothyreoïdie en hyperthyreoïdie, zodat je snel aan de bel kunt trekken bij je arts of endocrinoloog en je in overleg de dosering van je schildkliermedicatie snel kunt bijsturen als dat nodig is. Op die manier kun je de negatieve effecten van zowel hypothyreoïdie als hyperthyreoïdie beperken.

Bloedwaarden bij hypothyreoïdie (tekort schildklierhormoon):

• Verhoogd TSH
• Verlaagd FT4

Symptomen van hypothyreoïdie (tekort schildklierhormoon):

• Vermoeidheid
• Veel slaap nodig hebben om goed te kunnen functioneren
• Koud hebben
• Gewichtstoename, zelfs als je weinig eet
• Verstopping van de darmen
• Depressieve gevoelens
• Weinig motivatie
• Hoofdpijn in de ochtend, die later op de dag verdwijnt
• Uitval van het buitenste 1/3 deel van de wenkbrauw
• Verdunning van hoofdhaar, gezichtshaar en schaamhaar of overmatig haaruitval
• Droge huid
• Mentale traagheid

Bloedwaarden bij hyperthyreoïdie (te veel schildklierhormoon):

• Verlaagd TSH
• Verhoogd FT4

Symptomen van hyperthyreoïdie (te veel schildklierhormoon):

• Hartkloppingen
• Verhoogde hartslag
• Opgejaagd gevoel
• Nervositeit en angst
• Inslaapproblemen
• Verlies van spiermassa en gewicht
• Snel te warm hebben en overmatig zweten
• Eten gaat snel door het maagdarmkanaal heen
• Trillen
• Emotioneel

Een overschot aan schildklierhormoon (hyperthyreoïdie) kan het gevolg zijn van een te hoge dosering schildkliermedicatie. Daarnaast kan hyperthyreoïdie bij de ziekte van Hashimoto worden veroorzaakt door het kapotgaan van schildkliercellen. Dit gebeurt als het immuunsysteem de schildkliercellen aanvalt. In de schildkliercellen ligt schildklierhormoon opgeslagen en als deze kapot gaan kan het schildklierhormoon uit de schildkliercellen in de bloedbaan komen. Hierdoor kan tijdelijk hyperthyreoïdie ontstaan.

Wat is de oorzaak van restklachten bij een trage schildklier?

Een deel van de mensen ervaart ondanks het gebruik van schildkliermedicatie en goede bloedwaarden nog klachten. Dit worden restklachten genoemd. Restklachten bij een traag werkende schildklier kunnen verschillende oorzaken hebben.

Mogelijke oorzaken van restklachten bij een traag werkende schildklier zijn:

• Tekort T3: dit kun je met bloedonderzoek meten. Klik hier om zelf T3 aan te vragen.
• Andere aandoeningen die nog niet gediagnosticeerd zijn. Voorbeelden hiervan zijn de ziekte van Addison, coeliakie, diabetes en reumatoïde artritis. Klik hier om meer te lezen over de relatie tussen de ziekte van Hashimoto en andere aandoeningen.
• Voedingstekorten: een tekort aan vitamine B12, vitamine D, ijzer, magnesium en de omega 3-vetzuren (EPA/DHA) komt regelmatig voor. Eventuele voedingstekorten kun je met bloedonderzoek meten. Alleen een magnesiumtekort is niet goed in het bloed te meten. De magnesiumwaarde in het bloed zegt niets over de hoeveelheid magnesium in de cellen. Klik hier om zelf bloedonderzoek aan te vragen.
• Voedselovergevoeligheden: voor bijvoorbeeld pseudogranen, granen (gluten), zuivel (lactose, caseïne), peulvruchten, nachtschades, eieren, noten, zaden, koffie of chocolade.
• Hormoonverstorende stoffen (EDCs): zitten onder andere in reguliere verzorgingsproducten, cosmetica, plastic voedselverpakkingen.

Welke voeding of dieet is het best bij een trage schildklier?

Er bestaat niet zoiets als ‘hét beste dieet’ bij een trage schildklier. Voeding is heel persoonlijk. Niemand is hetzelfde. Het is voor niemand goed om veel alcohol, suikerrijke dranken en sterk bewerkte producten zoals snoep, koek, taart en gefrituurde producten te nemen. De meeste mensen weten dit wel.

Maar wist je dat bepaalde ‘gezonde voedingsmiddelen’ ook voor klachten kunnen zorgen? Dit is vooral het geval bij een trage schildklier die door de ziekte van Hashimoto veroorzaakt wordt. Mensen met een auto-immuunziekte, zoals de schildklierziekte Hashimoto, kunnen last hebben van bepaalde stoffen (lectinen) uit granen (tarwe, rogge, spelt, gerst, haver, maïs, rijst), pseudogranen (quinoa, amarant, chiazaad, boekweit), peulvruchten (bonen, erwten, linzen en pinda’s), nachtschades (tomaten, aardappelen aubergine, paprika’s, chili pepers, goji bessen, physalis bessen), noten en zaden. Ook kunnen ze negatief op bepaalde eiwitten uit zuivelproducten (caseïne) reageren.

Lees deze blog voor meer informatie over de negatieve effecten van eerdergenoemde voedingsmiddelen.

Eerdergenoemde stoffen kunnen bij sommige mensen het immuunsysteem stimuleren, waardoor ontsteking en klachten toenemen. Hoe het immuunsysteem van mensen met de ziekte van Hashimoto op deze stoffen reageert is per persoon verschillend. Geen enkele Hashimotopatiënt is hetzelfde en daarom bestaat er ook niet één standaard Hashimoto dieet wat voor iedereen werkt.

De meest betrouwbare manier om erachter te komen welke voeding je wel en niet verdraagt is door een eliminatie-provocatie dieet te volgen. Een voorbeeld hiervan is het auto-immuun paleo dieet (AIP dieet). Je lichaam kan via verschillende wegen op voeding reageren. De huidige beschikbare voedselintolerantietesten en IgG allergietesten in Nederland kunnen helaas niet el deze wegen meten. Daarom is een eliminatie-provocatie dieet het meest betrouwbaar.

Klik hier om meer te lezen over het AIP dieet.

Lees dit kennisbankartikel voor meer informatie over de ziekte van Hashimoto.

Welke supplementen hebben een positief effect bij een trage schildklier?

Bij voedingstekorten is het soms noodzakelijk om de voedingsstoffen aan te vullen met supplementen. Soms lukt het namelijk niet om voedingstekorten met alleen voeding op te lossen. Een omega 3-tekort kun je bijvoorbeeld wel met voeding oplossen, maar dan zal je wekelijks zo’n vier porties vette vis moeten eten. Veel mensen redden dit niet, waardoor aanvulling met een omega 3-supplement (algenolie of visolie) noodzakelijk is. Klik hier om te lezen aan welke kenmerken een goed omega 3-supplement moet voldoen. De omega 3-vetzuren EPA en DHA kun je zelf aanvullen met een algenolie of visolie supplement. Een omega 3-index van boven de acht procent is optimaal. Je kunt dit via een simpele vingerprik test meten. Zo’n test kun je zelf via het internet aanschaffen.

Ook een vitamine D-tekort moet je aanvullen met supplementen, omdat de zonkracht in Nederland vaak niet sterk genoeg is om zelf voldoende vitamine D aan te kunnen maken. Hier lees je er meer over.

Magnesium kun je in principe uit je voeding halen, maar als dit niet voldoende lukt kan een magnesiumsupplement zinvol zijn.

Vitamine B12 en ijzer kun je het best laten aanvullen onder begeleiding van een arts.

Gezonde leefstijl bij een trage schildklier

Het aanhouden van een gezonde leefstijl is belangrijk voor een goede gezondheid en ter preventie van ziekte. Hieronder vind je een aantal belangrijke leefstijlaspecten.

Goede nachtrust

Het is raadzaam om minimaal zeven uur per nacht te slapen en om vaste slaap- en waaktijden aan te houden. Dit geldt ook in het weekend en tijdens je vakantie. Tijdens de slaap herstel je van de schade die je overdag hebt opgelopen. Daarnaast is een goede nachtrust en een goed slaap-waakritme noodzakelijk voor een goed ritme van je hormonen.

Lees deze blog voor wetenschappelijk bewezen tips om je nachtrust en bioritme te optimaliseren.

Voldoende ontspanning

Stress heeft een negatieve impact op je schildklier, maar ook op allerlei hormonen, je hersenfunctie en je immuunsysteem. Ook belemmert chronische stress herstel van beschadigde weefsels. Om te kunnen herstellen is ontspanning nodig. Zorg dus voor voldoende ontspanning. Dit kan op allerlei manier.

Lees deze blog voor 10 effectieve tips om meer te ontspannen.

Bewegen & sporten

De Gezondheidsraad adviseert om 150 minuten (2,5 uur) per week matig tot intensief te bewegen. Maar meer bewegen is waarschijnlijk beter. Volgens professor Erik Scherder zouden we meer moeten bewegen voor een betere doorbloeding van onze hersenen. Door dagelijks een half uur matig tot intensief te bewegen bevorder je de hersendoorbloeding en daarmee je hersenfunctie. Verder leidt beweging ook tot de productie van het hersengroeihormoon Brain Derived Neurotrophic Factor (BDNF), wat een positief effect heeft op onder andere het leervermogen en het geheugen. Verder zorgt beweging voor het op pijl houden van je lichaamstemperatuur. Door regelmatig te bewegen (iedere 30-45 minuten) krijg je het minder snel koud.

Lees deze blog voor meer informatie over bewegen en sporten met een trage schildklier.

Beperk blootstelling aan hormoonverstorende stoffen

Bepaalde chemicaliën hebben een hormoonverstorende werking en kunnen de werking van de schildklier en het immuunsysteem verstoren. Voorbeeld hiervan zijn ftalaten (in cosmetica), PCB’s en bisfenol A (BPA). BPA zit in plastic flessen, plastic koffiebekers en in blikvoeding zoals in ingeblikte tomatensaus, bonen en vis.[31], [32], [33], [34], [35]

Lees deze blog voor meer informatie over hormoonverstorende stoffen én wat je eraan kunt doen.

Positieve mindset

Focus je op de positieve dingen in het leven, hoe klein die ook zijn. Focus op wat je nog wel kunt in plaats van op wat je niet meer kunt. Je hebt er namelijk helemaal niets aan om te gaan jammeren om de dingen die je niet meer kunt doen. Daar word je echt niet beter van. Sterker nog, een negatieve mindset kan je herstel tegenwerken.

Focus op de dingen waar je invloed op hebt. Denk bijvoorbeeld aan je voeding en leefstijl. Veel klachten van een trage schildklier kunnen verminderen door het eten van de juiste voeding en het toepassen van een gezonde leefstijl.

De volgende schildklierklachten kunnen door gezonde voeding en leefstijl afnemen:

• Vermoeidheid, energieschommelingen
• Brain fog, verminderd geheugen en concentratieproblemen
• Overgewicht
• Spierpijn en gewrichtspijn
• Hoofdpijn
• Haaruitval
• Stemmingswisselingen, depressiviteit
• Prikkelbaarheid, geïrriteerdheid
• Spijsverteringsproblemen: buikpijn, opgeblazen buik, winderigheid, brandend maagzuur

Hoe ik jou kan helpen bij het verminderen van schildklierklachten

Wil je alles leren over het verminderen van schildklierklachten? Volg dan mijn online Workshop Schildklierklachten Verminderen. Klik hier voor meer informatie.

Klik hier om de bronnen te zien

[1] https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/de-schildklier/
[2] Ned Tijdschr Klin Chem Labgeneesk 2017; 42: 89-99. Schildklierdiagnostiek en valkuilen; oplettendheid is geboden.
[3] van der Spek, A. H., Fliers, E., & Boelen, A. (2017). The classic pathways of thyroid hormone metabolism. Molecular and cellular endocrinology, 458, 29-38.
[4] https://drknews.com/conversion-t4-t3-important-consideration-low-thyroid-function/
[5] O’Kane, S. M., Mulhern, M. S., Pourshahidi, L. K., Strain, J. J., & Yeates, A. J. (2018). Micronutrients, iodine status and concentrations of thyroid hormones: a systematic review. Nutrition reviews, 76(6), 418-431.
[6] Oliveira, K. J., Chiamolera, M. I., Giannocco, G., Pazos-Moura, C. C., & Ortiga-Carvalho, T. M. (2018). Thyroid function disruptors: from nature to chemicals. Journal of molecular endocrinology, 1(aop).
[7] Ganesan, K., & Wadud, K. (2018). Thyroid, Euthyroid Sick Syndrome.
[8] Nadolnik, L. I. (2011). Stress and the thyroid gland. Biochemistry (Moscow) Supplement Series B: Biomedical Chemistry, 5(2), 103–112.
[9] Chopra, I. J. (1976). An assessment of daily production and significance of thyroidal secretion of 3, 3′, 5′-triiodothyronine (reverse T3) in man. The Journal of clinical investigation, 58(1), 32-40.
[10] Chopra, I. J. (1976). An assessment of daily production and significance of thyroidal secretion of 3, 3′, 5′-triiodothyronine (reverse T3) in man. The Journal of clinical investigation, 58(1), 32-40.
[11] Chopra, I. J. (1976). An assessment of daily production and significance of thyroidal secretion of 3, 3′, 5′-triiodothyronine (reverse T3) in man. The Journal of clinical investigation, 58(1), 32-40.
[12] Spaulding, S. W., Chopra, I. J., Sherwin, R. S., & Lyall, S. S. (1976). EFFECT OF CALORIC RESTRICTION AND DIETARY COMPOSITION ON SERUM T3AND REVERSE T3IN MAN. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 42(1), 197–200. doi:10.1210/jcem-42-1-197
[13] Kabadi, U. M. (1986). Serum T3 and reverse T3 concentrations: indices of metabolic control in diabetes mellitus. Diabetes research (Edinburgh, Scotland), 3(8), 417-421.
[14] Perrild, H., HANSEN, J. M., Skovsted, L., & CHRISTENSEN, L. K. (1983). Different effects of propranolol, alprenolol, sotalol, atenolol and metoprolol on serum T3 and serum rT3 in hyperthyroidism. Clinical endocrinology, 18(2), 139-142.
[15] Ganesan, K., & Wadud, K. (2018). Thyroid, Euthyroid Sick Syndrome.
[16] Ganesan, K., & Wadud, K. (2018). Thyroid, Euthyroid Sick Syndrome.
[17] https://emedicine.medscape.com/article/118651-overview?fbclid=IwAR3HGr1pmoRTRUfIw_QNbxAOUdrhWz-2IdsOT9wRAaABhUE2QHg9LWSBgWs#a4
[18] https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/klachten/
[19] https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/oorzaken/
[20] https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/oorzaken/
[21] https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/oorzaken/
[22] https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/oorzaken/
[23] https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/oorzaken/
[24] https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/oorzaken/
[25] https://schildklier.nl/schildklieraandoeningen/te-trage-schildklier/oorzaken/
[26] O’Kane, S. M., Mulhern, M. S., Pourshahidi, L. K., Strain, J. J., & Yeates, A. J. (2018). Micronutrients, iodine status and concentrations of thyroid hormones: a systematic review. Nutrition reviews, 76(6), 418-431.
[27] Boelen, A., Wiersinga, W. M., & Fliers, E. (2008). Fasting-induced changes in the hypothalamus–pituitary–thyroid axis. Thyroid, 18(2), 123-129.
Raza, S. A., Ishtiaq, O., Unnikrishnan, A. G., Khan, A. A., Ahmad, J., Ganie, M. A., … & Pathan, M. F. (2012). Thyroid diseases and Ramadan.
Indian journal of endocrinology and metabolism, 16(4), 522.
[28] Tsigos, C., & Chrousos, G. P. (2002). Hypothalamic–pituitary–adrenal axis, neuroendocrine factors and stress. Journal of psychosomatic research, 53(4), 865-871.
[29] Kurien, M. J., et al. (2015). Stress, thyroid hormone secretion and vestibular stimulation: a review of the links. Biology, Engineering, Medicine and Science Reports, 1(2).
[30] Bron: Balhara, Y. P. S., & Deb, K. S. (2013). Impact of alcohol use on thyroid function. Indian journal of endocrinology and metabolism, 17(4), 580.
[31] Benvenga, S., Elia, G., Ragusa, F., Paparo, S. R., Sturniolo, M. M., Ferrari, S. M., … & Fallahi, P. (2020). Endocrine disruptors and thyroid autoimmunity. Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism, 34(1), 101377.
[32] Allen, J. G., Gale, S., Zoeller, R. T., Spengler, J. D., Birnbaum, L., & McNeely, E. (2016). PBDE flame retardants, thyroid disease, and menopausal status in US women. Environmental Health, 15(1), 60.
[33] Guo, L. C., Yu, S., Wu, D., Huang, J., Liu, T., Xiao, J., … & Rutherford, S. (2019). Disruption of thyroid hormone regulated proteins and gene expression by polychlorinated biphenyls, polybrominated diphenyl ethers and new flame retardants in residents of an e-waste region. Environmental Pollution.
[34] Sur, U., Erkekoglu, P., Bulus, A. D., Andiran, N., & Kocer-Gumusel, B. (2019). Oxidative stress markers, trace elements, and endocrine disrupting chemicals in children with Hashimoto’s thyroiditis. Toxicology mechanisms and methods, 29(9), 633-643.
[35] Kharrazian, D. (2014). The potential roles of bisphenol A (BPA) pathogenesis in autoimmunity. Autoimmune diseases, 2014.